SPERM DONASYONU
Sperm donasyonu anneden alınan yumurtanın partneri ile değil de başka bir erkekten alınan sperm ile döllenmesi işlemi şeklinde tanımlanabilir. Genelde ülkemizde yer almayan bu yöntem Kıbrıs’ta uygulanır. Bu yönteme başvuran kişi sayısı da günümüzde oldukça fazladır. Bu yöntem erkek kısırlığına karşı uzun yıllara varan bir kullanım sürecini barındırır. Uygunluk sadece evli olan çiftler için geçerli değildir. Bugün evlenmeden çocuk sahibi olmak isteyen birçok kişi vardır. Bunlar da aynı şekilde sperm donasyonu ile birlikte çocuk sahibi olabiliyor. Yani sadece partnerin olması ve bunun dışında kadının başka bir spermi kullanması durumu söz konusu değil. Bekar olan ve yalnız yaşayan kadınlar da aynı şekilde bu yöntem ile hamile kalmaktadır. Ülkemizde çok sık başvuru yapılmasa da bugün dünyanın birçok yerinde bu yönteme başvuran kişiler mevcut. Üstelik bu tedavi yöntemi ile sonuç olumlu şekilde ortaya çıkmaktadır. Yani döllenme anında gerçekleşir. Sadece kişinin genel sağlığının da buna uygun olması gerekir.
Sperm Donasyonunun Kişiler için Uygunluğu
Sperm donasyonun genelde çocuk sahibi olmayan çiftlerde çokça başvuru almaktadır. Erkelerde yaşanan kısırlık sorunu çoğu zaman etkili bir sonuç alamayabiliyor. Durum böyle olduğu zaman kadın partner sperm bankasından elde etiği sperm ile hamile kalabiliyor. Ayrıca erkeğin viral yolla bulaşıcı bir hastalığı da olabiliyor. Bu tür durumlar özellikle spermin kadına geçişinin sağlık için uygun olmadığı sonucunu da ortaya çıkarıyor. Çünkü hastalıklı bir sperm kadında sağlık sorunu yaratabilir. Bu durum için uzmanlar da gerekli uyarıyı yapıyor. Bu tür durumlara karşılık da yine sperm bankası aracılığı ile çocuk sahibi olunabilir. Kalıtsal her hangi bir hastalığın olması durumu da bu yönteme başvuruda etkili olabiliyor. Kişide mevcut olan sperm sağlıklı olabilir. Ancak bu sperm döllendiği zaman doğacak olan çocukta kalıtsal bir hastalık ortaya çıkabilir. Böyle bir durum söz konusu olduğu zaman kadın ve erkek çocuk yapmamaktadır. Bunun yerine yine sperm donasyonu devreye giriyor. Bu yöntem kadın ve erkeğin detaylı bir şekilde tetkikten geçmesinden sonra kişiye uygulanır. Bunun yanı sıra Yumurta Donasyonu konusu da tüp bebek tedavisinin bir parçasıdır.
KKTC Sperm Donasyonu Tedavisi
Sperm donasyonu genellikle yabancı devletlerde yapılan bir tedavi yöntemidir. Bu yönteme ülkemizde izin verilmemektedir. Özellikle ülkemizden bu yönteme başvurmak isteyen kişiler genelde bu tedavi yöntemi için Kıbrıs’ı tercih eder. Kıbrıs bu konuda uzun yıllara varan bir tedavi sunar. Bu tedavi yöntemi ile birlikte etkili ve etkin bir sonuç alınabilir. Ancak bu alanda başarı yüzde yüz değildir. Sadece kadın ve erkekten alınan dokular öncelikle incelenir. Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra kişinin genel sağlığına da bakılır. Eğer kişi sağlığı da buna uygunsa döllenme aşamasına geçilir. Tüm süreç titiz bir şekilde yürütülür. Süreç boyunca kadın her zaman gözetim altına tutulur. En ufak bir sorun yaşanmaması adına döllenme tamamlanana kadar tedavi devam eder. Tedavinin olumsuz olarak sonuçlanmaması için özellikle kadının belli bir aya kadar gözetim altında kalması gerekir. Bu süreç ise genelde hastanede tamamlanır. Bu yöntemde en önemli faktörlerden biri de annenin yaşıdır. Annenin belli bir yaşı geçmemesi gerekir.
Sperm Bankası
Kıbrıs sperm bankası ile meşhur olan bir ülkedir. Sperm bankasında sağlıklı bireylere ait olan spermler yer alır. Bu spermler belli bir solisyon kap içinde saklı tutulur. Saklı kaldıkları alan ise ne çok sıcak ne de çok soğuktur. Belli bir ısı değerinin atına düşülmemesi için dikkat edilir. Sperm bankasında her milletten ve kişiden sperm mevcut olabilir. Bu alanda sperm bağışlamak isteyen kişilerin belli bir yaş aralığı vardır. Bu yaş aralığı 18 ile 40 arasındadır. 40 yaşından sonra sperm alınması durumu söz konusu olmaz. Çünkü spermin belli bir olgunlukta olması gerekir. Üstelik alınmış olan spermin döllenme için de uygunluğuna bakılır. Bunların dışında sperm alınan kişinin genel sağlığına da bakılır. Kişi sağlığı buna elverişli olmalıdır. Sağlıksız bir kişiden alınmış olan sperm ilerde annede sağlık sorunu yaşatabilir. Her sperm bağışçısı içinde 25 gebelik sınırı konulmaktadır. Sperm alınan kişi için kan grubu, genetik analiz ve psikolojik testler gibi bir takım testler yapılır.
Sperm Donasyon İşleminin Aşamaları
Sperm donasyon işleminde ilk aşamada yumurtanın alınacağı kişi için genel sağlık taraması yapılır. Anne adayının bu süreç için ne kadar hazır olup olmadığına bakılır. Anne adaylarının işlem öncesi genel muayenesi bittikten sonra jinekolojik muayene de yapılır. Anne ve baba adaylarının genetik kimlik özelliklerine ve fiziksel yapılarına uygun olan bir donör seçilir. Klasik bir aşılama yöntemi olacağı için anne adayından birden fazla yumurta alınır. Alınmış olan bu yumurtalar laboratuvar ortamında incelenir. Çünkü alınmış olan her yumurta sperm ve döllenme için uygun olmayabilir. Burada en uygun, olgun ve sağlıklı olan yumurta alınır. Alınmış olan yumurta sperm ile birlikte aşılama aşamasından geçer. Yani solisyon denilen bir kap içinde ikisi döllenmeye bırakılır. Bunun için süreç kontrol altında tutulur. Süreç tamamlandıktan sonra elde mevcut olan döllenmiş yumurta tekrar anneye enjekte edilir. Enjekte edilen yumurta için anne belli bir aya kadar kontrol altına alınır. Hamilelik sürecinin sağlıklı geçmesi için de sık sık kontrol sağlanır.
Sperm Enjektesinde Dikkat Edilecek Hususlar
Sperm enjekte etme işlemi dikkat ve titizlik gerektiren bir işlemdir. Öncelikle doğru spermin doğru yumurtaya enjekte edilmesi gerekir. Yanlış bir enjekte işlemi sonucunda yanlış döllenme olabilir. Ayrıca sperm ve yumurta döllenmeye bırakılmadan önce gerekli kontroller yapılır. Yapılan kontroller sonucunda sperm ve yumurta ayrı bir alanda döllenmek için birleştirilir. Sperm ve yumurtanın sağlık açısından yapıları da inceleme altına alınır. Yani bu alanda sağlık açısından kalıtımsal ve genetik bir sorunun yaşanmaması gerekir. Genelde sperm ve yumurta için detaylı bir inceleme ve kontrol yapıldığı için bu tür hastalıkların önüne geçilir. Böylece sağlıklı bir ortamda sağlıklı bir döllenme ile karşılaşmış olursunuz. Ancak anne adayının da hamilelik sürecine uyumlu olması gerekir. Bunun içinde gerekli tetkikler anne adayı için tedavi öncesinde yapılır. Çünkü bu süreç erkekten ziyade kadın için önem taşır.
Birden Fazla Döllenme
Döllenmenin birden fazla olması durumu da söz konusu olabilir. Bu durum genelde spermin kaç tane yumurtaya enjekte edildiği ve kaç tanesinde döllenmenin gerçekleştiği ile ilgilidir. Bu yüzden bazı anne adayları bir değil ikiz bebek dünyaya getirebiliyor. Ancak bu durum daha önceden anne adayına bildiriliyor. Yani enjekte edilmiş olan sperm iki yumurtada döllenir ise bunun sonucunda anne adayından izin alınıyor. Eğer anne adayı iki yumurtayı da kabul ederse her iki yumurta doğrudan anne adayına enjekte edilir. Böylece bir değil ikiz bebek dünyaya getirme durumu oluyor. Süreç anneden veya doktordan bağımsız gelişmez. Bu yüzden ikiz bebek durumu çoğu zaman bilinçli olarak yapılmakta ve anne adayı da bunu kabul etmektedir. Bunun sonucunda anne rahminde bir değil iki bebek aynı anda gelişim göstermektedir.